Trójkąt miłości: Odkrywanie tajemnic teorii Sternberga

Miłość to zagadnienie, które fascynowało mnie odkąd zacząłem liceum czyli jakieś 27 lat temu…. Jak strzała amora dotykała mnie w pierwszych klasach czułem taki poziom motywacji i energii, że świat przestawał istnieć. Zadawałem sobie wtedy pytanie, czy da się tak przez całe życie? Już w 4-ej klasie liceum poznałem Ewę no i do dzisiaj jesteśmy razem. Minęły 23 lata, a dla nas jest to cały czas fascynująca podróż pełna namiętności, bliskości i zaangażowania☺ Jak to się udaje nam cały czas robić? Nie jest to wcale bezwysiłkowe. Podzielimy się dzisiaj pewną teorią, która jak się zastanowimy bardzo dobrze działa też dla nas. Tak więc w dzisiejszym wpisie:

• Czym jest Trójczynnikowa Teoria Miłości Sternberga?
• Jak działa chemia w naszym mózgu na każdym etapów rozwoju naszego związku?
• Jakie konkretne działania mogą nam pomóc w generowaniu takiej chemii, która będzie wspierać nasz trójkąt miłości?

1. Czym jest Trójczynnikowa Teoria Miłości Sternberga

Trójczynnikowa Teoria Miłości, opracowana przez Roberta Sternberga, amerykańskiego psychologa, jest jednym z najbardziej wpływowych modeli w psychologii miłości. Sternberg, zajmujący się także badaniami nad inteligencją, zaczął badać miłość z przekonania, że jest to kluczowy element naszych relacji interpersonalnych i szczęścia. Trudno się naszym zdaniem z nim nie zgodzić. Jego teoria zakłada, że miłość składa się z trzech wzajemnie przenikających się elementów: intymności, namiętności i zaangażowania. Te składniki można porównać do filarów, które wspierają różne rodzaje miłości i dynamiki relacji.

Intymność to uczucie bliskości, więzi i głębokiego emocjonalnego połączenia między partnerami. Jest to ten aspekt miłości, który pozwala nam czuć się swobodnie, dzielić się naszymi najskrytszymi myślami i uczuciami, a także pielęgnować wspólne zrozumienie. Weźmy na przykład parę, która po wielu latach związku potrafi przewidywać swoje reakcje i potrzeby bez słów. To właśnie intymność pozwala im utrzymać taką głęboką więź. No ale jak można budować większą intymność w związku? O tym będzie w 3-iej części wpisu.

Namiętność to intensywne uczucia, fizyczne pożądanie i romantyczne napięcie, które napędzają początkowe fazy związku. To ona sprawia, że czujemy „motyle w brzuchu” i ekscytację, kiedy myślimy o ukochanej osobie. Pomyślmy o klasycznym przykładzie romansu, gdzie bohaterowie działają impulsywnie pod wpływem silnych emocji – to właśnie namiętność prowadzi ich przez burzliwe chwile. Jednocześnie o ile namiętność może występować w początkowym etapie związku to można też podlewać ją przez cały okres. Mamy z Ewą staż ponad 20 lat i silna namiętność nam również towarzyszy. Jednocześnie wymaga to z naszej strony również określonych działań:) 

Zaangażowanie to z kolei decyzja i zobowiązanie do utrzymania relacji pomimo trudności. Jest to wybór, by być razem na dobre i na złe, świadoma decyzja o wspólnym budowaniu przyszłości. Możemy tu przytoczyć przykład małżeństwa, które przechodzi przez kryzysy, ale wspólnie podejmuje wysiłki, aby je pokonać i wzmocnić swój związek poprzez rozmowy i kompromisy. No bo nie ma par, które się nie kłócą i nie mają kryzysów. Natomiast te pary, które umiejętnie się komunikują i angażują w zrozumienie, wychodzą z takich okresów wzmocnione.

Kombinacje tych trzech składników prowadzą do różnych form miłości. Na przykład, przyjaźń może być utożsamiana z intymnością i zaangażowaniem, ale bez silnej namiętności. Z kolei tzw. miłość romantyczna, pełna namiętności i intymności, może rozwijać się w długotrwałe zaangażowanie, prowadząc do pełniejszej, idealnej miłości. Zrozumienie, jak te elementy współgrają ze sobą, pozwala nam nie tylko lepiej pojąć naszą własną relację, ale także aktywnie dążyć do tego, aby była bardziej satysfakcjonująca i zrównoważona.

2. Jak działa chemia w naszym mózgu na każdym etapów rozwoju naszego związku?

Chemia w naszym mózgu odgrywa kluczową rolę w budowaniu i utrzymywaniu relacji międzyludzkich, a szczególnie tych romantycznych. Na każdym etapie związku różne substancje chemiczne, takie jak dopamina, oksytocyna, serotonina, wazopresyna i adrenalina, działają na nasze emocje, zachowania i ogólną dynamikę relacji. Takie zjawiska można obserwować w praktyce, gdy analizujemy, jak uczucia zmieniają się w miarę rozwoju związku.

Na początku znajomości mamy do czynienia z intensywnym uczuciem namiętności, które w dużej mierze jest wynikiem działania dopaminy — neuroprzekaźnika często określanego mianem „czynnika szczęścia”. To właśnie on wywołuje uczucia radości i euforii, które czujemy w obecności nowego partnera. Zdarza się, że przebywanie w towarzystwie ukochanej osoby przyprawia nas o dosłownie „motyle w brzuchu”. Takie uczucia mogą być doświadczane zarówno przez młodsze pary, jak i te, które są już długo razem — wystarczy tylko odpowiednie przypomnienie lub nowe doświadczenie, które przywróci ten ekscytujący dreszczyk emocji. (jak? Opiszemy w dalszej części postu, ale też zapraszamy na organizowane przez nas warsztaty dla par, gdzie właśnie pracujemy nad tym, żeby nie sama wiedza, a przede wszystkim doświadczenia prowadziły nas właśnie do wydzielania tej pozytywnej chemii w organizmie.

Kiedy związek się rozwija, intymność zaczyna odgrywać coraz większą rolę. Oksytocyna, znana jako „hormon miłości”, staje się kluczowym czynnikiem w budowaniu bliskości i więzi. Wydzielana jest podczas bliskich interakcji, takich jak przytulanie czy seks, wzmacniając poczucie bezpieczeństwa i zaufania między partnerami. To dlatego pary, które regularnie praktykują fizyczną bliskość, czują się często bardziej związane emocjonalnie, co potwierdzają liczne badania.

W tym samym kontekście ważną rolę odgrywa wazopresyna, która również jest uwalniana podczas bliskich interakcji, szczególnie w sytuacjach intymnych. Uważa się, że wazopresyna wpływa na długotrwałe więzi, a jej działanie często koreluje z poczuciem przywiązania i lojalności. Jest to substancja chemiczna, która może być szczególnie silnie związana z mężczyznami, zwiększając ich zobowiązanie do ochrony i opieki nad partnerem. W związkach, gdzie obie te substancje są regularnie uwalniane, para często doświadcza głębszej więzi oraz poczucia wspólnoty.

W miarę jak para przechodzi przez różne etapy, zaangażowanie przybiera na sile, a serotonina zaczyna wpływać na stabilizację nastroju i satysfakcję w związku. W długotrwałych relacjach serotonina wpłynęła na poczucie spokoju i szczęścia, co pozwala na budowanie trwałych zobowiązań. Warto zauważyć, że pary, które skutecznie radzą sobie z wyzwaniami i kryzysami, potrafią czerpać korzyści z tej chemii, co jednocześnie umacnia ich więź.

Również adrenalina ma swoje miejsce w miłości, szczególnie w kontekście ekscytujących i intensywnych doświadczeń. Wspólne podróże, uprawianie sportów czy nawet rozwiązywanie problemów, może znacznie wzmocnić naszą więź. W takich chwilach wzrasta poziom adrenaliny, co prowadzi do odczuwania większej radości i intensywności uczuć. Adrenalina uwalnia się również w czasie kłótni. Czasem jak uda nam się porozumieć po kłótni zaczynamy czuć pożądanie względem partnerki/partnera. Jak to się dzieje? To adrenalina wpływa na namiętność, która jest jedynym z 3 elementów w teorii Sternberga. 

Zrozumienie, jak te neurochemiczne procesy wpływają na nasze relacje, pozwala na lepszą orientację w tym, co dzieje się wewnętrznie podczas budowania miłości. Dostrzeżenie, jakie zmiany zachodzą na każdym etapie związku, daje być może klucz do zrozumienia, w jaki sposób możemy dbać o naszą miłość, by cieszyć się nią przez lata. A więc niezwykle ważne jest, aby aktywnie poszukiwać tych doświadczeń, które będą wspierać pozytywne uczucia i wzmacniać nasz trójkąt. No to co konkretnie można robić? W ostatniej części wpisu podzielimy się z Wami naszymi praktykami w związku. To właśnie na ich bazie oraz na posiadanej wiedzy psychologicznej projektujemy nasze warsztaty dla par. W ich trakcie pokazujemy konkretnie jakie nawyki i rytuały można wprowadzić do swojej relacji, aby wspierać zarówno intymność, namiętność jak i zaangażowanie.

3. Jakie konkretne działania mogą nam pomóc w generowaniu takiej chemii, która będzie wspierać nasz trójkąt miłości?

Intymność:

1. Prowadzenie dziennika uczuć: Codzienne zapisywanie swoich emocji oraz myśli związanych z partnerem pozwala na lepsze zrozumienie swoich uczuć oraz wyrażanie ich w sposób otwarty. (journaling jest naprawdę ciekawą i mocno terapeutyczną praktyką. Możecie oczywiście prowadzić taki dziennik i tylko jednym z jego elementów będzie sama relacja romantyczna) 
2. Zasada „24 godzin”: Po każdym konflikcie, nie później niż w ciągu 24 godzin, usiądźcie razem i porozmawiajcie o swoich uczuciach oraz potrzebach. To jako forma rytuału pozwala na budowanie bliskości.
3. Wspólne medytacje: Spędzanie czasu na medytacji lub ćwiczeniach oddechowych w parze, co pozwala na synchronizację oddechów oraz na głębsze poczucie jedności.
4. Rozmowy wieczorne przy świeczce☺: Organizacja wieczornych sesji rozmów przy świecach, podczas których macie czas tylko dla siebie, by dzielić się pragnieniami, marzeniami oraz lękami. Coś co mogliście poznać na naszym warsztacie to rozmowa „z artefaktem”, czyli tak długo jak 1 osoba go trzyma to ona ma głos i mówi tak długo jak potrzebuje. Druga osoba po wysłuchaniu przyjmuje i jej zadaniem nie jest danie porady, ani odniesienie się. Dzieli się tylko swoim uczuciem.
5. Tworzenie tradycji związkowych: Regularne ustalanie dnia na wspólne wyjście lub aktywność (my mamy co poniedziałek poranną kawę, 2 razy do roku wspólny wyjazd bez dzieci, wyjazd rowerami z rana w sobotę nad nasz ulubiony staw i wiele innych)

Namiętność:

1. Planowanie niespodzianek: Co jakiś czas organizujcie sobie nawzajem niespodzianki, które mogą być romantycznymi wyjściami lub drobnymi gestami, jak np. ulubiona tarta pistacjowa Wojtka.
2. Wspólne gotowanie: Przygotowywanie posiłków razem, a zwłaszcza zrobienie „romantycznej kolacji”, 
3. Zabawa w pary: Organizowanie wyzwań lub gier wymyślonych tylko dla was, może wnieść do związku odrobinę rywalizacji i sprawić, że poczujecie się znów jak w fazie „złotej miłości”.
4. Rozwijać nowe pasje: Wspólne zapisywanie się na kursy/warsztaty (np. salsy, lepienia z gliny czy tantry) nie tylko wprowadza nowe emocje, ale także pozwala na odkrywanie siebie na nowo.
5. Eksploracja zmysłów: Organizowanie wieczorów, w których skupicie się na zmysłach – na przykład przy użyciu aromaterapii, muzyki, jedzenia czy masażu – może wzbogacić waszą namiętność.

Zaangażowanie:

1. Ustalanie wspólnych celów: Co roku siadajcie i rozmawiajcie o swoich planach, marzeniach i celach zarówno osobistych, jak i wspólnych. Pomaga to w budowaniu poczucia partnerstwa.
2. Regularne przeglądy związku: Co kilka miesięcy organizujcie spotkania, aby omówić, co działa w waszym związku, a co może wymagać poprawy. Komunikacja jest kluczowym elementem każdej silnej relacji. Na warsztatach uczymy tzw. komunikacji bez przemocy. Porozumienie bez przemocy jest bardzo konkretnym sposobem komunikacji proponowanym przez Marshalla Rosenberga. Zdecydowanie polecamy i działa dla nas rewelacyjnie.
3. Udział w projektach społecznych: Wspólne zaangażowanie w wolontariat lub projekty społeczne może umocnić wasze więzi i dostarczyć poczucia satysfakcji z robienia czegoś dobrego razem (my od 13 lat prowadzimy swoją fundację Everest co daje nam bardzo dużo satysfakcji. Natomiast można to robić na wiele sposobów, pamiętam jak na początku naszego związku zorganizowaliśmy z Ewą zbiórkę dla domu dziecka. Do dzisiaj to pamiętamy jak cały samochód wypchaliśmy pieluchami☺
4. Rytuały afirmacji: Każdego wieczoru mówcie sobie nawzajem o jednej rzeczy, którą w sobie podziwiacie i za jaką jesteście wdzięczni. Te drobne gesty pomagają w budowaniu atmosfery wsparcia i uznania.
5. Wspólne przygody: Ustalcie jedną nową rzecz do spróbowania co miesiąc, od wspólnych wycieczek, do wypróbowania nowych restauracji czy doświadczeń. Nowe aktywności zbliżają

Nie wszystkie te elementy muszą działać dla Was. Możecie po prostu zrobić eksperyment i w otwartości i ciekawości sprawdzić jakie to będzie dla Was. My też nie realizujemy wszystkiego regularnie i staramy się od czasu do czasu wprowadzać do naszej relacji różne nowe rzeczy. Daje to nam poczucie świeżości i ciekawości.

Jako qusobie.pl organizujemy cykliczne warsztaty dla par (stacjonarne i wyjazdowe), w których możesz nauczyć się, jak wspierać i rozwijać swoją relację. Możesz zatem zapisać się do nas i wspólnie pokażemy Ci ciekawe ćwiczenia i praktyki. Jeśli jesteś zainteresowany/zainteresowana, kiedy będzie kolejna edycja, zostaw swój e-mail w naszym newsletterze, a my damy Ci znać o nadchodzących wydarzeniach. Do zobaczenia!

Najbliższy warsztat wyjazdowy dla par 21-23.02 link do wydarzenia https://fb.me/e/1JrsYJQcY